Postoje mjesta koja smo zapostavili, a jedno od njih je grad za koji su se nekada davali životi – Žabljak Crnojevića.
Teško je povjerovati da ovaj istorijski kompleks nema istaknutije mjesto na turističkoj mapi Crne Gore. Nalazi se u području NP Skadarsko jezero, na 20 km udaljenosti od Podgorice i na oko 30 km od Cetinja, kome administrativno pripada.
Predanje kaže da je Žabljak sazidan još u 10. vijeku. Međutim, prve pouzdane podatke možemo pratiti od 1403., kada se u spisima pominju braća Lješ i Đurađ Crnojević koji stoluju u gradu Žabljaku. Vjeruje se da je upravo Đurađ ktitor crkve sv. Đorđa, koja je kasnije pretvorena u džamiju. Naslijeđuje ga Stefan Crnojević, vladar koji je istorijski ostao u sijenci svog sina, Ivana Crnojevića.
Ivan Crnojević se, u strahu od Turaka, iseljava sa Žabljaka 1475. na Obod, a potom na Cetinje.
Tri godine kasnije, Turci zauzimaju Žabljak. Gordi crnogorski grad postaje idealno uporište za dalji pohod prema Crnoj Gori. Nekadašnja crkva Sv. Đorđa biva pretvorena u džamiju, a oko 250 pravoslavnog stanovništva se bavilo uglavnom ribarstvom.
Odličan strateški položaj, rijeke i plodno zemljište činilo ga je poželjnim uporištem. Crnogorci ga nisu mogli tek tako pustiti.
Prvi pokušaj osvajanja Žabljaka desio se 1835. Probrana četa Ceklinjana uspjela je osloboditi Žabljak, ali samo na nekoliko dana. Na insistiranje inostranih konzula, vraćen je u ruke turske vlasti. Vladika Petar II je izdao naredbu da se na dva topa, koja su tom prilikom zaplijenjena, ugraviraju natpisi kao uspomena na ovaj hrabar podvig. Topove danas možete vidjeti u Biljardi na Cetinju.
U ovoj borbi podgrađe je skoro čitavo spaljeno, a oštećenja su pretrpjele i zidine utvrđenja. Nakon što su Turci ponovo zauzeli Žabljak, izvršili su opravku tvrđave i podigli zidove za jedan metar.
Za Žabljak se borilo i u doba knjaza Danila.
Uz velike žrtve, 1852., Crnogorci ga opet osvajaju i drže više od mjesec dana. Po hrabrosti se posebno istakao Kenjo Janković kojem knjaz Nikola I, 22 godine kasnije, podiže spomenik u Rvašima. Interesantno je pomenuti da, iz poštovanja prema viteškoj borbi Jankovića, Ceklinjani njeguju običajno pravo da se u blizini Kenjovog spomenika niko ne sahranjuje.
1878. na Berlinskom kongresu, Žabljak konačno pripada Crnoj Gori.
Nakon toga, tvrđava se do Prvog svjetskog rata koristi kao vojni arsenal, a potom i kao žandarmerijska stanica za čije je potrebe izgrađena kasarna na mjestu porušene džamije.
U tvrđavi se nalazila i stanica milicije, a kasnije se adaptirala i za potrebe škole.
Od 1961. ovaj istorijski grad je upisan u Registar nepokretnih spomenika kulture Crne Gore i time stavljen pod zaštitu Zakona.
Kao istorijski kompleks od izuzetnog značaja uvršten je u spomeničke vrijednosti I kategorije.
Ukoliko vas put nanese u Žabljak Crnojevića, znajte da se nalazite u samom srcu crnogorske države. Cijelo ovo područje je bogato, ne samo prirodom, već istorijom, tradicijom i duhovnošću.
