Grad pod Trebjesom naredne sedmice biće domaćin 40. po redu Saveznom festivalu Srpskih guslara čiji su organizatori Institut za srpsku kulturu Nikšić i Savez srpskih guslara-Savez guslara „Dušanovo carstvo” iz Podgorice, piše DAN.
Međutim, guslari i ljubitelji drevnog instrumenta biće prinuđeni da dva dana, koliko će trajati festival, „obitavaju” u mnogo manjoj sali od one koja im je potrebna. Zahtjev organizatora da im se za tu manifestaciju odobri prostor Nikšićkog pozorišta nadležni u Nikšiću su odbili uz pojašnjenje da ta sala „nije u te svrhe”.
Predsjednik Saveza srpskih guslara Crne Gore Vlatko Vojvodić istakao je da je to prvi put da se u Nikšiću, gradu koji inače baštini tradiciju i posebnu ljubav prema guslama, za jednu takvu manifestaciju ne može dobiti adekvatna sala.
“Po prvi put u Nikšiću, od raspada bivše Jugoslavije, održava se ovaj festival koji će imati poseban značaj jer je jedan, od inače dva dana, posvećen epskom pjesniku hadži Radovanu Bećiroviću Trebješkom, a povodom 30 godina od njegovog upokojenja. Pozorišna sala bi nam bila adekvatna ali su nam nadležni u Nikšiću kao obrazloženje naveli da ona nije u svrhu gusala. Festival ćemo ipak održati, ali u sali nikšićkog Parohijskog doma i da nam nije crkve za gusle se ne bi ni znalo”, rekao je ogorčeno Vojvodić dodajući da isti problem guslari imaju i kada je u pitanju glavni grad.
Pozorišnu salu Nikšića, istakao je odbornik Demokratskog fronta (DF) u nikšićkoj skupštini Marinko Koprivica, guslari su namjeravali da plate, ali da lokalna vlast za to nije imala dobru volju. On je rekao da im je potpredsjednik opštine za kulturu Radoš Šućur nakon usmenih i pisanih konataka saopštio da se „gusle ne uklapaju u koncept kulture grada pod Trebjesom”.
“Šućur je u izgovoru naveo i da nije prigodno organizovati guslarsko veče u pozorištu, nekadašnjoj sali 18. septembar, jer će posjetioci lijepiti žvake na sjedišta. Zamislite starine u crnogorskim kapama, koji bi došli da isprate festival, još sa žvakama koje će lijepiti na sjedišta. Takođe, navode i da nije poznato koji je to sadržaj epske poezije i da bi dobro bilo izvršiti cenzuru pjesama koje bi se pjevale. Očigledno je da se radi o klasičnoj diskriminaciji srpskih gusala, srpske kulture i ćirilice, koji
su utkani u temelje ove države”, naglasio je Koprivica.
Upravo u sada spornoj sali, kazao je on, u proteklom periodu su se održala četiri festivala gusala i epske poezije. Manifestacije tog tipa”, kategoričan je Koprivica, održavale su se u sarajevskoj dvorani „Zetra”, te i „Kazalištu” u Zagrebu.
“Gusle, koje su kroz vjekove opjevale i proslavile naš narod, koje se temelje na epskoj poeziji Vuka Karadžića, koju je i najveći evropski pjesnik Gete rado slušao i smatrao savršenstvom kulture jednog naroda, naišle su na zatvorena vrata u upravi Opštine Nikšić. Nije im važno ni to što je u programu festivala planirana akademija o epskoj poeziji i guslama, kao i naučni skup o najčuvenijem epskom pjesniku i njegovom djelu Hadži Radovanu Bećiroviću Trebješkom”, kazao je Koprivica.
D.D.