Podjelom brošura “Analiza mjera koje se odnose na smanjenje emisija CO2 u opštini Nikšić” i “Crna Gora i emisije izduvnih gasova iz automobila na putu ka EU” Društvo mladih ekologa Nikšić (DMEN) je realizovalo kampanju sa građanima i ujedno obilježilo 28 godina od osnivanja.
Brošura “Analiza mjera koje se odnose na smanjenje emisija CO2 u opštini Nikšić” nastala je u okviru projekta “Ka karbonskoj neutralosti” i sadrži pregled mjera u lokalnim i nacionalnim strateškim dokumentima sa analizom ostvarenog, ali i dostignuća Evropske unije (EU) na planu smanjenja emisija ugljen-dioksida (CO2).
Ugljen-dioksid je prirodni gas čiju je emisiju u zadnjih 200 godina povećao čovjek, prije svega putem sagorijevanja fosilnih gorivau industriji i saobraćaju, ali i uništavanjem šuma koje su najbolji prirodni ponor ovih emisija.
Crna Gora je i dalje zemlja koja se smatra niskim emiterom ugljen-dioksida, ali može da doprinese ovoj globalnoj kampanji tako što će svaki pojedinac uraditi sve što može. Kada kažemo ”sve što može”, potrebno je promijeniti navike – smanjiti potrošnju energije, putovati na održiv način, kupovati sa razvijenom sviješču o ovoj problematici…
Kada je u pitanju regulativa, strateški dokumenti na lokalnom i nacionalnom nivou sadrže mjere koje se odnose na smanjenje emisije ugljen-dioksida, ali je njihova implementacija uglavnom pod znakom pitanja ili nedovoljna, pokazalo je naše istraživanje. Ambiciozni strateški dokument Evropske unije iz 2019. godine pod nazivom Evropski zeleni dogovor postavio je visoke standarde zemljama članicama, ali i onima koje pretenduju na punopravno članstvo u toj organizaciji, i kada je u pitanju smanjenje emisija ugljen-dioksida.
Brošura “Crna Gora i emisije izduvnih gasova iz automobila na putu ka EU” izrađena je u okviru projekta “Doprinesi i ti smanjenju emisije gasova sa efektom staklene bašte”. Odnosi se na problematiku zagađenja vazduha koje potiče od saobraćaja u Crnoj Gori, a nudi i evropske perspektive u ovoj temi oslanjajući se na Zelenu agendu za Zapadni Balkan koja je tokom prošle godine donesena u Sofiji,a koja se oslanja na Evropski Zeleni dogovor. Iako putnička vozila čine 86% ukupnog voznog parka, najveća emisija potiče od teških vozila (kamioni i autobusi). Pandemija COVID-19 tokom prošle godine imala je pozitivan uticaj u mnogim velikim gradovima jer je zbog smanjenog kretanja stanovništva smanjena i saobraćajna buka kao i emisije azot-oksida. Ipak, planiranje održivog saobraćaja je lakše u manjim mjestima nego u velikim gradovima. Zato, Crna Gora ima priliku da razvija zeleni saobraćaj i ostvari značajno smanjenje emisija izduvnih gasova.
U razgovoru sa građanima na ove teme, stekli smo utisak da je neinformisanost značajna i da je to svojevrstan razlog nerazvijene svijesti o problemima emisije ugljen-dioksida i izduvnih gasova izautomobila. Implementacija donesenih mjera mora biti na većem nivou, kao i kontrola njihovog sprovođenja.
Akcijom podjele brošura na platou Robne kuće DMEN je na svojevrstan način obilježio 28 godina postojanja organizacije. Davne 1993. godine DMEN su osnovali nikšićki srednjoškolci i studenti Filozofskog fakulteta u Nikšiću.
