Da je Mašinski fakultet Univerziteta Crne Gore prepoznao značaj uvođenja električnih vozila u vozni park Crne Gore, kao i svoje uloge u elektrifikaciji transporta u Crnoj Gori, pokazuje osnivanje E – mobility laboratorije, u kojoj je instaliran jedan od prvih punjača za električna vozila.
RukovodilImageac Centra za motore i vozila Mašinskog fakulteta UCG prof. dr Radoje Vujadinović kazao je da je u cilju naučne i stručne podrške ova laboratorija osnovana 2019. godine u okviru Centra, a svi podaci o punjaču dostupni su na sajtu punionica www.PlugShare.com .
„Imali smo više turista iz inostranstva koji su posjetili E-mobility laboratoriju i besplatno napunili svoje električno vozilo. Smatramo da su pozitivne impresije koje su ti turisti ponijeli sa našeg Univerziteta, a samim tim i iz naše zemlje, mnogo vredniji od električne energije koju smo im poklonili“, kazao je profesor Vujadinović.
On je kazao da se u ovoj laboratoriji testiraju električna vozila, edukuju studenti na temu električnih vozila i infrastrukture za punjenje, ali i đaci osnovnih škola na temu e-mobilnosti.
„Na krovu laboratorije je instalirana fotonaponska elektrana koja je, uz punjač za električna vozila, donacija alumniste Mašinskog fakulteta Ljubiše Boškovića i njegove kompanije SISTEM-MNE, koja je već 15 godina lider na tržištu Crne Gore, kada je u pitanju implementacija sistema za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora. Ideja solarne fotonaponske elektrane je da se u njoj proizvede električna energija odnosno “gorivo” za električna vozila, koja se pune na punjaču u laboratoriji. Očekujemo da ovaj koncept bude široko prihvaćen u Crnoj Gori jer naša zemlja raspolaže ogromnim potencijalom kada je u pitanju energija sunčenog zračenja, što će dovesti i do vožnje električnih vozila sa nultom emisijom gasova sa efektom staklene bašte“, ispričao je profesor Vujadinović.
ImageU E-mobility laboratoriji, dodaje profesor, započeta je realizacija međunarodnog projekta Alpe-Adria Clean Transport Alliance (AACTA), koji se realizuje sa partnerima iz Austrije, Slovenije i Hrvatske.
„Projekat finansira Evropski klimatski fond (EUKI), preko GIZ-a, a ima za cilj usvajanje tzv. Bijele knjige koja će lokalnim samoupravama u ovom regionu pružiti podršku kroz niz preporuka i mjera, primjera dobre prakse, u cilju intenziviranja procesa elektrifikacije transporta.
Centar za motore i vozila, u okviru kojeg funkcionište Laboratorija, je podorganizaciona jedinica Mašinskog fakulteta u kojoj se realizuju naučnoistraživačke, pedagoške i stručne aktivnosti u oblasti motora, vozila i drumskog saobraćaja.
„Od osnivanja, 1992. godine pa sve do danas, Centar za motore i vozila, prepoznat je kao referentna institucija za poslove homologacije, ispitivanja i atestiranja drumskih vozila, njihovih uređaja i opreme. Uz to, u laboratoriji Centra organizuju se laboratorijske vježbe za pojedine predmete iz navedenih oblasti, obavljaju eksperimenti i istraživanja za potrebe izrade diplomskih i magistarskih radova, kao i doktorskih disertacija”, navodi profesor Vujadinović.
Centar, objašnjava on, u svom sastavu ima Kontrolno tijelo za motore i vozila i Laboratoriju za pregled mjerila u drumskom saobraćaju, koji su akreditovani od strane Akreditacionog tijela Crne Gore. Ono po čemu je Centar u našoj javnosti posebno prepoznat, jeste niz stručnih poslova koji se obavljaju po ugovorima, rješenjima i ovlašćenjima Ministarstva unutrašnjih poslova, Ministarstva saobraćaja i pomorstva i Ministarstva ekonomije Vlade Crne Gore.
PRAKTIČNA NASTAVA ZA STUDENTE
U laboratorijama Centra se organizuje praktična nastava iz više predmeta na studijskim programima Mašinstvo, Drumski saobraćaj i Mehatronika, gdje su na raspolaganju analizatori izduvnih gasova, uređaji za mjerenje sile kočenja, uređaji za mjerenje buke, koncentracije čvrstih čestica, simulator vožnje i brojna druga mjerna oprema.
„Boravkom u Centru za motore i vozila odnosno E-mobility laboratoriji, studenti stiču dragocjena praktična znanja, vještine i kompetencije koja su od neprocjenjive vrijednosti u njihovoj budućoj inženjerskoj praksi. Smatramo da je najvažnija uloga i najveći značaj Mašinskog fakulteta, kako u procesu dekarbonizacije transporta, tako i u procesu energetske tranzicije u svim oblastima, upravo u edukaciji kadrova koji treba da budu nosioci ovih procesa“, kazao je profesor Vujadinović.
Dio laboratorijske radionice Mašinskog fakulteta u kom je smješten Centar za motore i vozila je rekonstruisan 2020. godine. Centar je opremljen savremenim uređajima i opremom za obavljanje stručnih poslova, naučnoistraživačkog rada i laboratorijskih vježbi za potrebe nastavnog procesa.