Pravoslavna crkva i njeni vjernici obilježavaju 3. jun kao praznik posvećen Svetom caru Konstantinu i njegovoj majci carici Jeleni. Crkva je ovaj rimski carski par proglasila svetiteljima, jer je car Konstantin Milanskim ediktom 313. godine dao hrišćanima slobodu vjere i okončao njihov progon.
Konstantin Flavije Valerije, potonji car Konstantin Prvi, rođen je 274. u Naisusu (Nišu), od oca Konstancija Hlora i majke Jelene.
Poslije smrti oca, 306. godine, od vojske je proglašen za avgusta (savladara) severozapada Rimskog carstva. Iako mnogobožac, bio je blag prema hrišćanima.
Odmah po dolasku na presto, imao je car Konstantin tri velika neprijatelja: tiranina Maksencija u Rimu, Skite na Dunavu, i Vizantiju. Pred borbu sa Maksencijem, po predanju, na nebu mu se ukazao sjajan krst kao znak pobjede, uz riječi “ovim pobjeđuj!”
On je naredio da se iskuje veliki krst koji je nošen pred vojskom, i ovu borbu okončao je kao svoju veliku pobjedu.
Odmah potom Konstantin je izdao znameniti Edikt u Milanu 313. godine, kojim je prestao progon hrišćana.
Poslije pobjede nad Vizantijom, sagradio je divan prestoni grad na Bosforu i nazvao ga Konstantinopoljem. Kada se car teško razboljeo, javili su mu se apostoli Petar i Pavle i savjetovali da ga episkop Silvestar krsti.
Poslije toga strašna bolest nestala je sa njegovog tijela.
Sveta Jelena, careva majka, radila je mnogo za vjeru Hristovu, a kada je bila u Jerusalimu pronašla je Časni krst Gospodnji i sazidala crkvu Vaskrsenja Hristovog na Golgoti, a potom i mnoge druge crkve u Svetoj Zemlji (Izraelu).
U svojoj 80. godini umrla je ova sveta žena 327. godine, a car Konstantin poživeo je još deset godina poslije svoje majke.
Umro je u gradu Nikomidiji 337. godine, a sahranjen u crkvi Svetih apostola u Carigradu.
Njihov kult je posebno njegovan kod Grka i Rumuna. Što je kod Srba Sveti Sava, kod Grka je car Konstantin.
