Nakon što je rektorka Radmila Vojvodić najavila reformu visokog obrazovanja, ocjenjujući da je trenutni model studiranja neodrživ, fakulteti UCG su 15. decembra Rektoratu dostavili svoje “viđenje stvari”.
Prema saznjanima Vikend novina, slijede sastanci predstavnika fakulteta i UCG, na kojima će razmatrati novi model studiranja.
Crna Gora ima model studiranja 3+1+1+3 koji ne postoji ni u okruženju ni u Evropi. Zbog toga je nakon više od 10 godina njegove primjene, Univerzitet Crne Gore predložio uvođenje novog modela koji bi više odgovarao zahtjevima crnogorskog, ali i evropskog tržišta rada. Predloženim modelom bi osnovne studije trajale tri, magistarske dvije i doktorske tri godine.
Kako su za Vikend novine pojasnili na UCG, svi obrazovni sistemi zapadnog standarda imaju tri stepena studiranja: početni (bečelor), master (doslovno majstorski) i doktorski.
“Sadašnji crnogorski sistem, pak, ima četiri stepena, odnosno ima za druge zemlje nepoznat specijalistički stepen, što nas suštinski izopštava iz integracijskih procesa i to ne samo na planu obrazovanja.
Osim inherentne asimetrije sa panevropskim obrazovnim sistemom, ovaj model napravio je određene probleme na polju kvaliteta”, stoji u odgovirma UCG, dostavljenim Vikend novinama.
Na pitanje zbog čega se tek sada inicirala izmjena postojećeg modela ukoliko on nije odgovarao, na UCG objašnjavaju, da je trenutno rukovodstvo ove obrazovne ustanove na toj poziciji tek više od godinu dana.
Za nedostatke aktuelnog modela studiranja na UCG ne krive Bolonju, nego njenu interpretaciju.
“Prije nešto više od desetak godina Crna Gora se, možda u žurbi da pokaže kako je sposobna prije drugih da prihvati određene avangardne ideje, ali i uz prikrivene neiskrene namjere određenih interesnih grupa, odlučila da na samom početku modifikuje taj koncept i to ne samo kroz kreiranje četiri obrazovna stepena, čime je sama Bolonjska ideja deformisana i nedosljedno sprovedena”, tvrde u UCG.
Primjena novog modela bi trebalo da počne nakon akreditacije, odnosno za studijsku 2017/18. godinu, a u UCG napominju da studenti koji studiraju po modelu 3+1+1 nemaju razloga za brigu jer će po tom sistemu i završiti studije. Od predloženih, u UCG ističu model 3+2+3 koji, kako tvrde, ima značajne prednosti.
“Model 3+2+3 ima značajne prednosti iz više razloga, od kojih se navode samo neki: bolji kvalitet znanja na drugom stepenu studija koji je rezultat zaokruženog ciklusa od dvije godine sa kvalitetnijim ishodima učenja, jednogodišnje magistarske studije rezultiraju nekvalitetom o čemu govore i podaci odbora za monitoring magistarskih studija koji je od maja 2015. godine dao ozbiljne sugestije u cilju poboljšavanja kvaliteta prijava magistarskih radova na čak 78,4 odsto prijava tema od čega čak 40 odsto sa aspekta ozbiljnih kategorija kao što su cilj rada, naučni doprinos, hipoteze i predmet istraživanja”, navodi se u saopštenju UCG, gdje napominju da bi po modelu 4+1 opet imali jednogodišnje studije na drugom nivou, te bi njihov ishod bio “veoma upitan”.
Profesori i studenti bi model 4+1 zbog bržeg zaposlenja
Univerzitet, profesori i studenti ne slažu se u pogledu modela koji bi trebalo da zamijeni sadašnji. Dok su jednima argumenti kvalitetnije obrazovanje, drugi poručuju da ni Oksford ni Kembridž ne primjenjuju model 3+2 pa ih niko ne opominje.
Međutim, model na kom UCG insistira, 3+2+3 ne prihvata veliki broj profesora.
Njihovo glavno obrazloženje, tvrde sagovornici Vikend novina, jeste to što se studenti više zalažu za model 4+1 koji se na pojedinim fakultetima u Crnoj Gori već primjenjuje.
I studentski parlament Univerziteta Crne Gore i većina studentskih vijeća fakulteta protive se uvođenju novog modela studiranja 3+2+3, kojim bi osnovne studije trajale tri, magistarske dvije i doktorske tri godine.
„Većina studentskih vijeća na univerzitetskim jedinicama izjasnila se za model 4+1“, rekao je Vikend novinama predsjednik Studentskog parlamenta Miloš Pavićević. Međutim, kako je dodao, ima i fakulteta na kojima je studentima bliža opcija 3+2, odnosno osnovne studije u trajanju od tri godine.
“I jedan i drugi prijedlog su u skladu sa principima Bolonjske deklaracije kojom je predviđeno da prvi stepen studija može trajati najmanje tri godine. Diskusija na temu reforme modela studiranja je počela i biće nastavljena naredne godine u susret reakreditaciji UCG koja je planirana za 2017. godinu, a u narednom periodu treba očekivati argumente koji idu u prilog implementaciji i jednog i drugog modela, vodeći pri tom računa o usklađenosti sa potrebama tržišta rada, mobilnosti studenata, i otklanjanju nedostataka koji su uočeni u postojećem sistemu studiranja”, kazao je Pavićević.
Kako je naglasio, legitimno je pravo razmišljati da je opcija 4+1 prihvatljivija većini univerzitetskih jedinica, “ali u narednom periodu za očekivati je da će studenti dobiti jasniju sliku o prednostima i nedostacima oba modela”.
-Prednost modela 3+2+3 je bolja pozicija u pogledu mobilnosti, mogućnost konkurisanja na tržištu rada već nakon tri godine i sticanja diplome Bečelor, kao i veći kvalitet i dodatna posvećenost istraživački orijentisanom obrazovanju na drugom stepenu studija koji bi trajao dvije, umjesto godinu kao što je to sada slučaj i doprinio bi uskom specijalizovanju studenta za njegov budući poziv.
-U modelu 4+1, student bi na prvom nivou studija dobio veće znanje, po mišljenju naših koleginica i kolega, bio konkurentniji na tržištu rada jer bi imao stečenih 240 ECTS kredita, a ukoliko se opredijeli za nastavak usavršavanja, master studije bi pohađao u trajanju od jedne godine. U situaciji kada su sve nadležne instance prepoznale činjenicu da Bečelor diploma koja se stiče nakon tri godine nema potreban značaj, jasno je da studente već na prvom nivou studija treba osposobiti sa dovoljno znanja kako bi mogli da odgovore na potrebe poslodavaca.
-Alternativa ovim modelima praktično i ne postoji, osim za regulisane profesije kao što su arhitektura, medicina, stomatologija i farmacija, te obrazovanje učitelja na Filozofskom fakultetu, na kojima je trajanje studija drugačije definisano od svih ostalih univerzitetskih jedinica.